از پیر خرد یونگ تا پیر مغان حافظ
نویسندگان
چکیده
یکی از کهنالگوهای ضمیر ناخودآگاه جمعی که یونگ آن را در روانشناسی تحلیلی خود مطرح کرده، پیر خرد است. این کهنالگو غالبا به صورت شخصیتی که جنبه راهنما دارد، در وجود فرد ظاهر میشود. یونگ این کهنالگو را در دوران جوانی به صورت یک شخصیت مسن و مقتدر در ساختار وجودی خویش کشف کرد و آن را شخصیت شماره دو نام نهاد. به اعتقاد یونگ پیر خرد در وجود مرد به صورت یک راهنمای مذکر یا پیرمرد خردمند و در وجود زن به شکل یک زن برتر مانند راهبه، ساحره و الهه طبیعت ظاهر میشود. پیر خرد میتواند از برخی جهات با یکی از شخصیتهای مطرحشده در دیوان حافظ یعنی پیر مغان مورد مقایسه قرار گیرد. پیر مغان را میتوان یکی از کلیدیترین شخصیتهای دیوان حافظ به شمار آورد. فرضیهای که این پژوهش به اثبات آن پرداخته، این است که پیر مغان از برخی جنبهها با کهنالگوی پیر خرد نزدیک است. نتیجه حاصل از این پژوهش آن است که با توجه به پیشینه کاربرد شخصیت پیر مغان در آثار ادبی که زمینهساز بسیاری از اندیشههای حافظ بهشمار میآید، این شخصیت علیرغم شباهتهایی که با کهنالگوی پیر خرد دارد به طور کامل قابل تطبیق با این کهنالگو نیست.
منابع مشابه
تطبیق پیر مغان دیوان حافظ با کهنالگوی پیر خردمند یونگ
شعر حافظ که آینه دنیای خیالانگیز و رازآلود وی است، به دلیل پیچیدگیهای معنایی و هنرورزیهای زبانی، همواره از متون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و درباره آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهنالگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روانشناختی است که در دهههای اخیر همچون مطالعات میانرشتهای دیگر رونق و روایی یافته است. این نقد که به بررسی مضامین و تصاویر کهنالگویی در نهاد انسانها میپردازد، را...
متن کاملتطبیق پیر مغان دیوان حافظ با کهن الگوی پیر خردمند یونگ
شعر حافظ که آینه دنیای خیال انگیز و رازآلود وی است، به دلیل پیچیدگی های معنایی و هنرورزی های زبانی، همواره از متون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و درباره آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهن الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان شناختی است که در دهه های اخیر همچون مطالعات میان رشته ای دیگر رونق و روایی یافته است. این نقد که به بررسی مضامین و تصاویر کهن الگویی در نهاد انسان ها می پردازد، را...
متن کاملخطای قلم صنع از نظر پیر حافظ
مشکلسازترین بیت حافظ، بیت مشهور «پیر ما گفت ...» است. نویسندۀ مقاله کوشیده است که ابتدا شروح متفاوت این بیت را دستهبندی کند و معتقد است که بیشتر شروح، بیان اعتقاد و عقیده شارحان است که از آبشخور مطالعات عرفان اسلامی یا غزلیّات حافظ و شاعران عارف دیگر، نشأت گرفته است. بعضی از شارحان از زاویه بلاغی و شاعرانه به نقد نظریّات شارحان دیگر پرداخته و اظهارنظر کردهاند. سؤال اصلی این مقاله جستوجوی م...
متن کاملبررسی کهن الگوی پیر خرد در شاهنامه
شاهنامهی فردوسی، حماسهی ملی ایرانیان است و ریشه در ناخودآگاه جمعی و ملی این قوم دارد. این اثر ارزشمند را میتوان از دیدگاههای مختلف از جمله روانکاوی یونگ تحلیل و بررسی کرد. کهنالگوها از مهمترین موضوعات نظریهی یونگاند و پیر خرد یکی از رایجترین آنهاست. این کهنالگو در داستانها و رویاها همراه با یک قهرمان نمود مییابد و او را در رسیدن به تفرّد و خودپرورانی یاری میدهد. پیر خرد در بسیاری ا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسیجلد ۲، شماره ۶، صفحات ۱۱۳-۱۳۱
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023